Uzman ismin açıklamalarına nazaran dizlerinin, ayaklarının ve ellerinin alacalı mavimsi-mora dönüşmesi üzere kimi belirtiler epey dikkat çekiyor.
Ölüm yaklaştığında kişi hayattan geri çekilebilir ve ekseriyetle kendisini memnun eden şeyleri yapmaktan uzak durur.
Diğer işaretler ortasında, kişinin daha az yemek yemesi ve içecek tüketmesi bulunmaktadır. Yaşlı beşerler bu süreçte daha az konuşmaya eğilimliyken, küçük yaştaki bir birey bunun karşıtını yapabilir ve çok daha fazla konuşabilir.
Daha bariz olan belirtiler, vefat etmeden bir ila iki hafta öncesinde ortaya çıkar. Bu noktada uzmanlar “kişi kendini daima yorgun ve bitkin hissedebilir, o kadar çok halsiz olabilir ki yatağından çıkamaz” derken uyku tertibinde bir değişiklik yaşayabileceklerini söylediler.
Bu noktada ayrıyeten kişinin iştahında azalma ve çok az sıvı tüketme eğilimi gösterebileceği bildirildi.
Kan basıncında, teneffüste ve kalp atış suratında yaşanan değişiklikler de belirtiler ortasında gösteriliyor. Zihinsel değişiklikler, baş karışıklığını yahut kişinin bir çeşit sersemlemiş üzere görünmesini ve halüsinasyonları da bu buldular ortasında yer alabilir.
Her beşerde süreç farklı olsa da, palyatif bakım uzmanları, semptomları ne olursa olsun sevilen birinin yanında olmanın kıymetli olduğunun altını çiziyor.
İngiltere’nin en büyük hayat sonu yardım kuruluşu Marie Curie, kişinin kendisiyle konuştuğunda yahut onlara dokunduğunda karşılık vermeyebileceğini, lakin tekrar de sizi hissedebileceğini yahut duyabileceğini ve varlığınızla rahatlayabileceğini söylüyor.
Kurumunun tavsiyeleri, veda etmek için gerçek vaktin ne vakit olduğu konusunda da yakınlarının endişelenmesine gerek olmadığını içeriyordu.
Bunun yerine, ailelerin “kişi için en uygun olanı yapmasını” tavsiye etti.
“Bazı beşerler beklenenden daha çabuk kötüleşir. Bu yüzden aile üyenize yahut arkadaşınıza söylemek istediğiniz bir şey varsa, bunu o anda söylemeniz değerlidir. Öbür aile yahut arkadaşlarınızdan sevdiklerinizi ziyaret etmelerini yahut vedalaşmalarını isteyebilirsiniz. Kimi şahıslar ise ziyaretçiler ortasında dinlenmek için vakte muhtaçlık duyar ve büyük bir insan kümesi geldiğinde bu durumu bunaltıcı bulabilirler. Öteki şahıslar ise etrafta insanların olmasını rahatlatıcı bulabilir.”
İnsanlar son saatlerine yaklaştıkça, “dizlerindeki, ayaklarındaki ve ellerindeki derileri” “benekli mavimsi-mor”a dönebilir ve nefes almakta zorluk çekmeye başlayabilirler. Bu noktada beden ısıları düşebilir ve idrara çıkmayı ve bağırsak hareketlerini durdurabilirler.