Türkiye ve Irak ortasında “güvenlik ve terörle mücadele” alanında kıymetli ilerlemelerin sağlandığı bir periyotta Kuzey Irak’ta dün bir Türk silahlı insansız hava aracının (SİHA) düşürülmesi dikkat cazip bir gelişme oldu.
Irak ordusu, SİHA’nın Kerkük’teki hava savunma komutanlığı tarafından düşürüldüğünü açıkladı. Irak Ortak Operasyonlar Komutanlığı olayla ilgili teknik araştırmaların sürdüğünü kaydetti.
Ankara ise “terörle mücadele” kararlılığını ve Irak makamlarıyla eşgüdüm içinde olduğunu vurguladı.
Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ilişkin SİHA’nın düşürüldüğüne ait haberler dün öğlen saatlerinde evvel Irak basınında yer aldı.
İlk resmi açıklama ise Kerkük’te yer alan ve Irak ordusuna bağlı Hava Savunma Kumandan Yardımcısı General Abdülselam Ramazan tarafından yapıldı.
General Ramazan’ın, SİHA’nın düştüğü yerde basın mensuplarına yaptığı açıklamada kullandığı “Irak hava alanına giren bir Türk drone’u düşürüldü” tabirleri, lokal ve milletlerarası haber ajanslarınca haberleştirildi.
Aynı haberlerde, düşen SİHA’nın TUSAŞ üretimi Aksungur cinsi SİHA olduğu belirtildi.
Ramazan’ın açıklamasına nazaran, Türk SİHA’sı İran hududuna yakın Süleymaniye kentinden Kerkük’e hakikat uçuş gerçekleştiriyordu.
Çıkan haberlerde, düşürülen SİHA’nın Türkiye’ye ilişkin olduğunun kalıntılarında yapılan birinci incelemeler sonucunda anlaşıldığı kaydedildi.
Ortak Operasyonlar Komtanlığı da açıklama yaptı
Irak tarafından ikinci açıklama ise Irak Ortak Operasyonlar Komutanlığı’nca yapıldı.
Komutanlığın toplumsal medya hesabından yapılan yazılı açıklamada, Irak Hava Savunması’nın 29 Ağustos’ta lokal saatle sabah 09.30’da Kerkük kesimi üzerinde uçan bir SİHA tespit ettiği, Milletlerarası Koalisyon Güçleri ile yapılan temaslarda hava aracının kime ilişkin olduğunun anlaşılamaması üzerine saat 10.30’da düşürüldüğü kaydedildi.
Düşürülen aracın daha sonra Türkiye’ye ilişkin olduğunun ortaya çıktığının belirtildiği açıklamada, SİHA’nın düşme nedeni ve kazanın şartlarının ortaya çıkarılması için bir takım kurulduğu da bildirildi.
Irak hükümetinden ya da olayın gerçekleştiği Kürdistan Bölgesel Hükümeti’nden hususla ilgili şimdi bir açıklama yapılmaması dikkat çekti.
Ankara açıklama yaptı
Konuyla ilgili Ankara’dan tek resmi açıklama ise dün gece saatlerinde Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli tarafından yapıldı.
Keçeli, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, Kerkük’te yaşanan “hadiseyle” ilgili olarak Irak Ortak Operasyonlar Komutanlığı açıklamasına atıfta bulundu.
“Olayın tüm detaylarıyla aydınlatılması için Irak makamlarıyla uyum sağlanmıştır. Türkiye’nin terörle gayrette kararlılığı tamdır. Türkiye, Irak topraklarında yuvalanmış terör örgütüyle çabasını, BM Şartı’nın 51. hususunda yer alan yasal müdafaa unsuru uyarınca sürdürmektedir” tabirlerini kullanan Keçeli, iki ülke ortasında “terörle mücadele” konusunda giderek kuvvetlenen güçlü ve ortak iradeye işaret etti.
Keçeli, Türkiye ve Irak’ın 15 Ağustos’ta Ankara’da yapılan görüşmelerin akabinde “Askeri, Güvenlik İşbirliği ve Terörle Çabaya dair Mutabakat Zaptı”nı imzaladıklarını, Bağdat’ın PKK’yı Irak’ta “yasaklı örgüt” ilan edildiğini anımsattı.
PKK; Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği tarafından “terör örgütü” olarak nitelendiriliyor.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Keçeli, “Söz konusu işbirliğinin alanda somut sonuçlar vermesi ve bu hedefle yetkili makamlar ortasındaki eşgüdümün artırılması konusunda her iki ülke de kararlıdır” tabirlerini kullandı.
Olayın zamanlaması dikkat çekti
Türkiye ile Irak ortasında imzalanan ve tarafların “tarihi” olarak nitelediği muahededen yalnızca iki hafta sonra yaşanan olay zamanlaması açısından da dikkat çekti.
Türkiye, PKK’nın Kuzey Irak’taki varlığını sona erdirmek maksadıyla 2019’dan itibaren Pençe-Kilit operasyonları ismini verdiği kapsamlı harekatlar düzenlemiş ve örgüte büyük ziyan verdiğini kaydetmişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son periyotta Pençe-Kilit ismini alan operasyonların bu sene tamamlanacağını, amaca ulaşılacağını açıklamıştı.
Türkiye’nin operasyonlarında SİHA’ları sıklıkla kullandığı biliniyor.
Kuzey Irak medyasında yer alan haberlerde, hafta başında Süleymaniye’de iki gazetecinin aracının vurulması ve vefatına neden olan atağın da Türk SİHA’larınca yapıldığı sav edilmişti.
Ankara’dan bu hususla ilgili rastgele bir açıklama yapılmadı.
Ankara ile Bağdat ortasında yapılan muahede kapsamında, Bağdat’ta Ortak Güvenlik Uyum Merkezi, Başika’da da Türkiye-Irak Ortak Eğitim ve İşbirliği Merkezi kurulacak.